Draadloos (zonder draad)

Meerdere jaren geleden werden er met veel tamtam de eerste draadloze koptelefoons geïntroduceerd. Door middel van infra-rood licht werd de muziek-informatie verzonden naar de koptelefoon en dan had je “muziek”. De geluidskwaliteit was echter uiterst beperkt en ruis was volop aanwezig en zodra je je hoofd ook maar iets verdraaide dan was er een kans dat je alléén maar ruis hoorde. Even een plasje doen met je favoriete muziek was er niet bij want het infra-rood licht ging niet verder dan de kamerdeur.Vaak werden dit soort koptelefoons ook nog eens op een verkeerde manier aangesloten. Immers, als je gebruik maakte van de koptelefoonuitgang van je versterker (of TV) dan kon het voorkomen dat het volume erg zacht stond afgesteld waardoor het volume van de koptelefoon vér open gedraaid moest worden om nog wat te horen. Jammer genoeg ging de ruis daarmee nóg verder omhoog. Ik weet eigenlijk vrijwel zeker dat dit soort koptelefoonsystemen allemaal inmiddels in de container zijn beland. Moderne draadloze koptelefoon werken met een radiografische verbinding en die frequenties zijn meestal door het hele huis goed te ontvangen. Ook bij dit type hoofdtelefoons is een duidelijke evolutie te bespeuren. In het begin was de gekozen frequentieband niet de meest gelukkige, later werd er gebruik gemaakt van frequenties rond de 800 megaherz. Eerst werd de muziek onbewerkt doorgestuurd, later werd er een slimme manier uitgevonden om de muziek te verzenden waardoor er méér muziek en minder ruis werd gehoord. De huidige generatie zender-koptelefoons werken allemaal met dit principe. Het is echter nog steeds mogelijk om de ouderwetse, minder gewenste, aansluitmethode te gebruiken. Toegegeven, hándig is het wel want je kunt gemakkelijk veranderen van bron. Of je prikt de koptelefoon in de stereo…óf in de TV óf je doet het pluggetje in de MP3 speler. Geluidstechnisch is het verstandiger om de zender aan te sluiten op je oude vertrouwde stereoversterker. Via de “rec-out” is immers een prima signaal beschikbaar en als de TV er óók op is aangesloten dan hebben we dezelfde mogelijkheden als voorheen…alleen nu beter klinkend. Top Of The Bill is natuurlijk de zenderkoptelefoon die een digitale overdracht heeft. Hier is helemaal niets meer te bespeuren van enig kwaliteitsverlies. Ongelooflijk strak, ongelooflijk helder en ongelooflijk ruimtelijk. Nadeel? Jazeker. Deze koptelefoon is niet goedkoop en niet in het roze verkrijgbaar.

Gordiaanse knoop?

Heel regelmatig wordt hier een armoedig hoopje draad ingeleverd wat ooit een complete koptelefoon geweest moet zijn, althans, dat leid ik af uit de omschrijving van de eigenaar. Meestal is door tomeloos enthousiasme het pluggetje wat in de muziekspeler (annex telefoon) gestopt moet worden verbogen of losgerukt. Ongelukje. Ouderwetse koptelefoons hebben ouderwets draad en dat kan men heel gemakkelijk repareren. Moderne koptelefoons hebben modern draad en dat is eigenlijk alleen onder een vergrootglas verantwoord te herstellen. Uiterst soepel weliswaar maar ook uiterst kwetsbaar. Als we het pluggetje weer gerepareerd hebben proberen we de klant uit te leggen dat ze in de toekomst wat voorzichtiger moeten zijn. Het blijft een delicaat plugje. Soms zit de draad helemaal verward en opgerold in een “gordiaanse knoop”, meestal veroorzaakt door het almaar strak oprollen van de draad met draadbreuken tot gevolg. Vervangen is vaak de oplossing. De échte enthousiastelingen hebben het echter voor elkaar gekregen om de complete bedrading los te rukken van de eigenlijke oordoppen. Zeker bij de hele kleine oordopjes einde oefening. Bij de iets grotere modellen is er nog een kans en zeker bij échte merk-koptelefoons kunnen we nog wel eens een succesvolle reparatie doen. Hoe anders is dit bij “cheapo” koptelefoontjes waarbij de reparatieprijs al gauw de aanschafwaarde overstijgt. Onze laatste reparatie op dit gebied was een zielig hoopje draad….in 4 stukken geknauwd door de hond en nog wat restanten van wat ooit een trotse Sennheiser koptelefoon geweest was. Misschien betaal je voor een écht merk wat meer, het heeft in dit geval het voordeel dat je reserve onderdelen kunt krijgen. Twee nieuwe kussens erop en een nieuw origineel snoer waren in no-time gemonteerd en de klant had weer een bijna nieuwe en was bijzonder blij. De grote grofstoffelijke hoofdtelefoons zijn tegenwoordig ook bij de jeugd erg in trek. Zij kiezen misschien het meest op uiterlijk maar als ze kiezen voor de betere merken (Sennheiser, Audio Technica en Beyer) dan krijgen ze daar de broodnodige goede geluidskwaliteit gratis bij en daarbij zijn dit soort koptelefoon een stuk robuuster en er zijn meerder stoere en elegante en kleurige modellen.

Is repareren zinvol?

Vijftien jaar lang heeft de versterker goede dienst gedaan en ineens is het stil in huis. Je favoriete muziek klonk de laatste dag al wat rommelig en soms wou de versterker niet eens geluid geven. Wat ga je doen? Hoe gehecht je ook bent aan je mooie stereo apparatuur, het blijft natuurlijk techniek en met techniek kan af en toe wat misgaan. Een haperende versterker van 15 jaar oud hoeft nog niet te betekenen dat je veroordeeld bent tot een nieuwe. Het zijn juist de oudere ontwerpen die prima gerepareerd kunnen worden. Door de overzichtelijke bouw en het gebruik van standaard onderdelen is reparatie vaak zinvol. In die 15 jaar zijn de schakelaars en regelaars vervuild en geven storingen. Sommige onderdelen kunnen door overbelasting slecht worden. Allemaal problemen die gemakkelijk kunnen worden opgelost bij een goed reparatie-bedrijf. CD spelers kunnen voorzien worden van een nieuw loopwerkje als bijvoorbeeld gebrande CD’s niet meer willen spelen. Tuners die last hebben van uitvallende zenders kunnen misschien een afregelbeurt nodig hebben en luidsprekers waarvan de rubber randen zijn beschadigd kunnen heel goed gerestaureerd worden. Nog steeds gebruiken liefhebbers het cassettedeck. Het gecompliceerde mechaniek heeft natuurlijk af en toe onderhoud nodig en nieuwe snaren en een onderhoudsbeurt kunnen het afspeelapparaat weer tot leven wekken. Ondanks het enorme aanbod van nieuwe “muzieksetjes” blijven de oude systemen favoriet. Niet alleen vanwege de degelijkheid maar ook vanwege het ontbreken van complexe bediening. Nieuwe minisetjes lijken de oplossing (in de folder) maar blijken vaak een ramp. Tekort aan kwaliteit, tekort aan vermogen, teveel aan mogelijkheden en volstrekt onrepareerbaar. Zelfs in het huidige tijdperk van “streaming”audio, NAS servers, USB spelers, Airplay en Shoutcast zullen de oude vertrouwde versterker en de oude vertrouwde (grote) luidsprekers de onmisbare schakel blijven om kwaliteit in uw huiskamer te laten weerklinken.